Кәсіби шеберлікті дамытудағы және ізденістегі оңтайлы құрал

Кәсіби шеберлікті дамытудағы және ізденістегі

оңтайлы құрал

Оқыту үрдісінде оқушыны басты тұлға деп алып: оқытуды оқушының дамуына бағыттай ұйымдастырамын. Оқыту мақсатына байланысты мақсат пен міндеттерді қояр алдында іздену, ойлап, саралап електен өткізу арқылы  жетемін; Оқушыларды шығармашылыққа, ізденіске, тұлғалық танымдық әрекет иесі болуға дағдыландырамын.

Мұғалім мен оқушылар арасындағы қарым-қатынас түпкілікті орын алды.

Оқушылар алдында жауапкершілігім артты, өйткені балаға сабақтан «үйрендім», «білдім», - деп айтқызу үшін көп ойланып, осылай, жоқ былай болуға тиіс, былай шешілуге тиіс мәселе, немесе, мақсатқа жеткізер  сұрақ осы болуға  керек деген ой түйінін жасауға үлкен шеберлік қажет, осыны дағдыланып, жаңашыл  ұстаз, зерттеуші ұстазға айналдым.

Оқушыларым ғылыми жобалар байқауына  тартылды, ҰБТдан 100 пайыз сапа көрсетіп, бір оқушы облыстық пән олимпиадасына қатысты. Халықаралық әлеуметтік педагогикалық инновациялар жәрмеңкесінде қола жүлде иелендім, жұмысым  халықаралық  тәжірибе алмасудан өтті.

 Көп жылдық  жинақ тәжірибем  сыни тұрғыдан ойлау арқылы  құрастырудан өтіп, сарапшылардың алдына жетіп, сәттілікке айналды деп ойлаймын.

«Мұғалімнің қателігі  әлеуметтің көз алдында демекш»і, мұғалімнің жетістіктері де әлеуметтің көз алдында, сондықтан мұғалімнің жалғыз мақсаты мен

қалауы –сапа. Мұғалімнің алдындағы бағыт-бағдар оқуды дамыту арқылы  сапалы білім беру. Әзірге  біздің ел оқудан төменгі сатыдан орын алып отыр.

Сабаққа қызығушылық арттыруға көп көңіл бөлген жөн. Осы тәсілдің оқушыға дұрыс жетуі сабақтан күтілетін  мүмкін нәтиже.

Келесі мәселе баланың психологиясын білу және оның деңгейіне қарай саралап оқыту, төменгі деңгейдегі оқушыны сөзге тартуға жағдай жасау - оның дамуына кепіл.

Сыни тұрғыдан ойлауды дамыту бағдарламасының стратегияларын ұтымды орындау,қолдану мынадай нәтижелер берді.

·       сабақтар түбегейлі оқушыға бағытталды

·       ұжымдық ынтымақтастық қатынас орнады

·       бұрынғы білімдерінебілім қосылды

·       оқушылардың сабаққа деген жауапкершілігі артты

·       күтпеген нәтижелер болуы үшін дәстүрлі емес тәсілдер қолдандым

·       күтпеген өзгерістер болды

·       проблемалық ситуациялар әр сабақта туды

·        оқушылар сөйлеуге, сұрақ қоюға, сөйлем, әңгіме құруға дағдыланды

·       мен де көп нәрсені балалармен үйренемін, бірге жауап іздеймін, бірге ойлаймыз, бірге дамыймыз.

·       оқушының қуанышы менің қуанышым, оқушылардың білгені менің қолданған әдіс – тәсілімнің нәтижесі.

·        сабақтар зерттеуге арналған кеңістікке айналды.

Мысалы мына бір зерттеу жұмысының фильмі «Модальдық етістіктерді ағылшын тілінде қолдану тәсілдеріне арналды. Бала ойын осылай тұжырымдады.  “Style and Fashion” тақырыбына өткізілген ашық сабақ ой шақыру арқылы тіл біліктілігін тексеруге  мақсатталған. Оқушылар, кері байланыста, «сабақта берілген тапсырмалар күтпеген жағдайлар болды, қызығып кеттік деді.»  Сабақты қорытындылау сәтінде, сабаққа қатысқан 7 оқушы әр дұрыс жауапқа 100, 200, 300 граммнан қолына кәмпит ұстады.

Басқа достарымен бөлісті. Бұл да күтпеген жағдай және қызығушылықты арттыруға қолдануға оңтайлы құрал.

«Лондон» тақырыбы бойынша өткізген ашық сабақ барысында қазақ халқының «Бәйге», «Аударыспақ», «Теңге алу»;

Сөздерді анықтамаларына қос, мәтінді оқы, атау қой, «Қалай ойлайсың?», «Сөздерді орнына қой» ауызша диктанты, «Қаланың қызықты жерлері» слайдтары - «Елтану» тақырыбынан білімдерін жинақтауға, қадағалауға жұмсалды.

5-6 кластарда  оқушылар «Сәлем» тақырыбында «Сенің атың кім?» «Менің атым...» сөйлем құрылымдарын жаттықтыру арқылы екі ауыз сөз, келесі

сабақта «Мынау менің досым» «Менің досымның аты» құрылымдары арқылы «Менің - My» тәуелдену есімдігін қолдануға үйренеді, соңында «Менің жанұям», «Менің досым»,

«Әжемнің өткен шағы», «Менің қазіргі шағым» т.б. әңгімелер жазады, оқиды.  Нәтижесінде балалар қызыға, мақтанышпен, сүйіспеншілікпен айтады. Әсіресе, оларға жанұяларының фотосуретін әкеліп, оны А-4 форматқа альбом, открытка жасап оқығаны ұнайды,  сонымен бірге оларды мұғалімнің құптағаны, бірге қуанғаны ынталандырады. Осылай олардың әр сабақтан күтпеген жағдайды менен талап еткенін көздерініен танимын. Артқа шегініс жоқ!

Сөз шеберлігін шыңдауға, грамматиканы білуге жұмсайтын құралымның бірі «Таксономия  Блума», оқушыларды сабақ үстінде етістіктер арқылы жетелей отырып, мәтінді түсіндіруге, дұрыс аударма жасауға, сұрақтарға жауап беруге дағдыландырамын.

  «5 жол өлең » стратегиясы сөз таптарын айыруға, ой қорытуға, тіл біліктігін сомдауға, тілге құштарлығын  арттыруға қызықтырады. Жиі қолданамын, бірақ балалар жалықпайды, әр жол олардың өз ойлары, көзқарасы, сабақтан алған үлесі. «Кубизм,  Венн диаграммасы, Т - кестесі, кластер» тәсілдерінен туындаған   « цифрлар, «түсінуге қиын болды,

адамдар, іс - әрекеттер, нәтиже»  кестелері оқушылардың білімдерін қадағалауға оңтайлы құралдар.

«Түртіп алу, семантикалық карта, егер де мен...» кестелері оқушы мен шығарма арасындағы байланысты қадағалауға, ой қиялын арттыруға, өз танымдарын білдіруге көмектеседі.

Осыдан туындайтын ой: «Озат ұстаз» оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту барысында оқыту мен тәрбиеленудің әдістерінің жаңа түрлерін іздей отырып, өзі шығармашылықты тұлға болып шығады, мол тәжірибе жинайды.  «Орташа» мұғалім» айтып береді, «жақсы мұғалім» түсіндіреді, «үздік мұғалім»   көрсетеді. «Ұлы мұғалім» қанаттандырады, шабыттандырады. А.Уорт айтқандай оұушының құзіреттігін дамытудағы еңбегіміздің әр сәті жүйелі түрде атқарылып, нәтижелі болуына тілектестік білдіремін.